Zawór EGR – pewnie wielu o nim słyszało, wielu wie że coś takiego znajduje się w jego samochodzie, jednak chyba większość kierowców nie wie do czego on służy, jak wygląda i jak jest zbudowany. Zawór ERG powstał z myślą o ochronie środowiska, który sprawia że spaliny wydobywające się z komory spalania do układu wydechowego, są w pewnym stopniu ponownie wykorzystywane.
Węglowodory oraz tlenki azotu są obok tlenków węgla jednym z najbardziej znanych trujących związków znajdujących się w spalinach samochodowych. Nie dość, że ich zapach doprowadza nas do mdłości, zanieczyszczają powietrze wokół nas i powodują efekt cieplarniany, to dodatkowo są rakotwórcze i bardzo niebezpieczne dla ludzkiego organizmu. Ich wartość różni się w zależności od mieszanki jaka została zastosowana do spalania silnika. Jeśli mieszanka jest za bogata (za dużo paliwa a za mało tlenu), automatycznie zwiększa się ilość węglowodorów w spalinach, gdy zaś mieszanka jest uboga (mało paliwa a dużo tlenu) podnosi się stężenie azotów, Jest to ogólne nakreślenie, jakie związki znajdują się w różnych przypadkach spalania mieszanki paliwowo-powietrznej.
Nazwa zaworu ERG pochodzi od skrótu angielskiego Exhaust Gas Recirculation. Jak już wcześniej pisałem, odpowiedzialny jest on za doprowadzenie do komory spalania pewnej ilości spalin kontrolowanej przez elektroniczny sterownik. Ich ponowne wykorzystanie przyspiesza odparowywanie paliwa, a wszystko to dzięki zwiększonej temperaturze w komorze spalania wywołanej tym zabiegiem. Jeśli występuje sytuacja że w komorze znajduje się mieszanka uboga, sterownik zwiększa dawkę spalin, doprowadzając do normalizacji procesu i zmniejszeniu zawartości azotów w spalinach.
Sterowanie spalinami przez sterownik jest zależne od obciążenia silnika, jego temperatury. W silnikach o zapłonie iskrowym temperatura, w której wprowadzane są spaliny – wynosi 650’C, a ich zawartość plasuje się w granicach 15-25%. Zaś w silnikach wysoko prężnych temperatura ta jest nieco niższa i wynosi 450’C a zawartość spalin doprowadzanych do komory to 35-50%,
Recyrkulacja odbywa się na dwa sposoby – pierwszy z nich to wewnętrzny sposób recyrkulacji, który opiera się na zastosowaniu specjalnego rozwiązania w rozrządzie. Proces recyrkulacji następuje w momencie suwu ssania. Gdy następuje proces spalania, opóźnia się zamknięcie zaworów wylotowych przy jednoczesnym zamknięciu zaworów dolotowych, dzięki czemu w komorze spalania pozostaje pewna cześć spalin. Niestety rozwiązanie to jest mało wydajne i stosowane jest jedynie w silnikach wysokoprężnych.
Zewnętrzny układ recyrkulacji spalin jest o wiele wydajniejszy. I to w nim właśnie stosuje się omawiany w artykule zawór ERG. Umieszczony jest on w kolektorze wydechowym silnika. Komputer o którym była mowa to ten sam komputer, który steruje wszystkimi parametrami samochodu. O tym jaka ilość spalin powinna być doprowadzona do komory spalania, informuje sonda lambda umieszczona w układzie wydechowym. Za jej pomocą następuje sterowanie zaworem oraz układem wtryskowym i zapłonowym.
Usterki zaworów EGR są niestety dość częste, gdyż jest on narażony na kontakt z brudnymi spalinami. Do najczęstszych usterek zaworu należy oczywiście jego zapchanie nagarem, zacięcie klapy zaworu lub brak szczelności przewodów podciśnieniowych. Można je rozpoznać po wyraźnej różnicy pracy silnika, która objawia się brakiem mocy lub czarną chmurą spalin w przypadku silników Diesla. Na pocieszenie mogę oznajmić, że wymiana zaworu nie jest kosztowna i mówię tu o wymianie, bo naprawa nie wchodzi w grę, gdyż może ona doprowadzić di uszkodzenia silnika.